پرسشنامه سیاهه ی رفتاری کودک (CBCL) آخنباخ – نسخه والدین به همراه تاریخچه نمره گذاری و تفسیر

دانلود پرسشنامه سیاهه ی رفتاری کودک (CBCL) آخنباخ – نسخه والدین به همراه تاریخچه نمره گذاری و تفسیر

معرفی آزمون

سیاهه­ی رفتاری کودک از مجموعه فرم­های موازی آخنباخ ASEBA بوده و مشکلات کودکان و نوجوانان را در ۸ عامل اضطراب/ افسردگی، انزوا/ افسردگی، شکایت­های جسمانی، مشکلات اجتماعی، مشکلات تفکر، مشکلات توجه، نادیده گرفتن قواعد و رفتار پرخاشگرانه ارزیابی می­کند. دو عامل نادیده گرفتن قواعد و رفتار پرخاشگرانه عامل مرتبه دوم مشکلات برون سازی شده را تشکیل می­دهند.

این پرسشنامه مشکلات عاطفی- رفتاری و همچنین توانمندی­ها و شایستگی­های تحصیلی و اجتماعی کودکان ۱۸-۶ سال را از دیدگاه والدین مورد سنجش قرار می­دهد و نوعاً در ۲۰ الی ۲۵ دقیقه تکمیل می­شود (مینائی، ۱۳۸۴).

شیوه نمره گذاری

این پرسشنامه ۱۱۵ سوال در رابطه با انواع حالات رفتاری کودکان تشکیل شده است. پاسخ به سوالات این پرسشنامه به صورت لیکرت ۳ گزینه­ای از ۰ تا ۲ می­باشد. بدین ترتیب که نمره “۰” به مواردی تعلق می­گیرد که هرگز در رفتار کودک وجود ندارد؛ نمره “۱” به حالات و رفتارهایی داده    می­شود که گاهی اوقات در کودک مشاهده می­شود و نمره “۲” نیز به مواردی داده می­شود که بیشتر مواقع یا همیشه در رفتار کودک وجود دارد.

این فرم، ۸ مشکل یا سندرم عاطفی- رفتاری را اندازه­ می­گیرد که عبارت است از:

• اضطراب/ افسردگی (AD) (شامل مواد ۱۲، ۱۴، ۲۹، ۳۰، ۳۱، ۳۲، ۳۳، ۳۵، ۴۵، ۵۰، ۵۲، ۷۱، ۹۱ و ۱۱۲)؛
• گوشه­گیری/ افسردگی (WD) (شامل مواد ۵، ۴۲، ۶۵، ۶۹، ۷۵، ۱۰۲، ۱۰۳و ۱۱۱)؛
• شکایات جسمانی (SC) (شامل مواد ۴۷، ۴۹، ۵۱، ۵۴، a56، b56، c56، d56، e56، f56، g56 و در صورت امکان h56)؛
• مشکلات اجتماعی (SP) (شامل مواد ۱۱، ۱۲، ۲۵، ۲۷، ۳۴، ۳۶، ۳۸، ۴۸، ۶۲، ۶۴ و ۷۹)؛
• مشکلات تفکر (TP) (شامل مواد ۹، ۱۸، ۴۰، ۴۶، ۵۸، ۵۹، ۶۰، ۶۶، ۷۰، ۷۶، ۸۰، ۸۳، ۸۴، ۸۵، ۹۲ و ۱۰۰)؛
• مشکلات توجه (مربوط به اختلال نارسایی توجه/بیش­فعالی) (AP) (شامل مواد ۱، ۴، ۸، ۱۰، ۱۳، ۱۷، ۴۱، ۶۱، ۷۸، و ۸۰)،
• رفتار قانون شکنی (RB) (شامل مواد ۲، ۲۶، ۲۸، ۳۹، ۴۳، ۶۳، ۶۷، ۷۲، ۷۳، ۸۱، ۸۲، ۹۰، ۹۶، ۹۹، ۱۰۱، ۱۰۵ و ۱۰۶)؛
• رفتار پرخاشگری (AG) (شامل مواد ۳، ۱۶، ۱۹، ۲۰، ۲۱، ۲۲، ۲۳، ۲۷، ۳۷، ۵۷، ۶۸، ۸۶، ۸۷، ۸۸، ۸۹، ۹۴، ۹۵، ۹۷ و ۱۰۴).

علاوه بر شیوه بالا CBCL سه نمره پهن­باند[۱] شامل ۱- مشکلات رفتاری درونی­سازی شده[۲]، ۲- مشکلات برونی­سازی شده[۳] و ۳- مشکلات کلی[۴] نیز دارد.

• مقیاس مشکلات رفتاری درونی­سازی شده شامل گویه­های خرده­مقیاس­های گوشه­گیری/ افسردگی (WD)، شکایات جسمانی (SC) و مقیاس اضطراب/ افسردگی (AD) می­باشد.
• مقیاس مشکلات رفتاری برونی­سازی شده شامل گویه­های خرده­مقیاس­های رفتار قانون شکنی (RB) و رفتار پرخاشگری (AG) می­باشد.
• مقیاس مشکلات کلی شامل همه­ی گویه­ها به جز گویه­های ۲ و ۴ (آلرژی و آسم) می­باشد.

در مورد تفسیر نمرات آزمون چنانکه آخنباخ (۱۹۹۱) اذعان می­دارد در مقیاس­های مشکلات رفتاری درونی­سازی شده و برونی­سازی شده و مشکلات کلی اگر نمره­ی T (T score) فرد کمتر از ۶۰ باشد در محدوده­ی نرمال یا غیربالینی و اگر نمره­ی T بین ۶۳-۶۰ باشد در محدوده­ی مرزی-بالینی و اگر نمره­ی T بزگتر از ۶۳ باشد در محدوده­ی بالینی قرار دارد.

همچنین در مقیاس­های ۸ مشکل یا سندرم عاطفی- رفتاری اگر نمره­ی T (T score) فرد کمتر از ۶۵ باشد در محدوده­ی نرمال یا غیربالینی و اگر نمره­ی T بین ۶۹-۶۵ باشد در محدوده­ی مرزی-بالینی و اگر نمره­ی T بزگتر از ۶۹ باشد در محدوده­ی بالینی قرار دارد. (طریقه محاسبه نمره­ی T در ذیل ارائه شده است)

سیاهه­ی رفتاری کودکان (CBCL) ابزاری است که توسط یکی از والدین یا فرد دیگری که با شایستگی­ها و مشکلات رفتاری کودک به خوبی آشناست تکمیل می­گردد. این ابزار را هم می­توان به صورت خودگزارشی و هم به صورت مصاحبه اجرا کرد. همچنین CBCL را می­توان به منظور     اندازه­گیری تغییرات رفتاری کودک در زمان یا به دنبال درمان مورد استفاده قرار داد.

بررسی روایی و پایایی

ضرایب کلی اعتبار فرم­هاي CBCL با استفاده از آلفاي کرانباخ ۹۷/۰ و با استفاده از اعتبار بازآزمایی ۹۴/۰ گزارش شده است. روایی محتوایی (انتخاب منطق سؤالات و استفاده از تحلیل کلاس یک سؤالات)، روایی ملاکی (با استفاده از مصاحبۀ روان پزشکی با کودك و نیز همبستگی با مقیاس CSI-4) و روایی سازه (روابط درونی مقیاس­ها و تمایزگذاري گروهی) این فرم­ها مطلوب گزارش شده است (آخنباخ و رسکورلا، ۲۰۰۷).

این ابزار برای اولین بار در ایران توسط تهرانی دوست و همکاران (۱۳۸۱) ترجمه و هنجاریابی شده است. در پژوهش مینایی (۱۳۸۵) دامنه ضرایب همسانی درونی مقیاس­ها با استفاده از فرمول آلفای کرونباخ از ۶۳/۰ تا ۹۵/۰ گزارش شده است. ثبات زمانی مقیاس­ها با استفاده از روش آزمون- بازآزمون با یک فاصله زمانی ۸-۵ هفته بررسی شده که دامنه ضرایب ثبات زمانی از ۳۲/۰ تا ۶۷/۰ به دست آمده است. همچنین توافق بین پاسخ­دهندگان نیز مورد بررسی قرارگرفته است که دامنه این ضرایب از ۰۹/۰ تا ۶۷/۰ نوسان داشته است. به طور کلی در تحقیق مینایی (۱۳۸۵) این نتیجه حاصل شده است که این پرسشنامه از اعتبار و روایی مطلوب و بالایی برخوردار است و با اطمینان می­توان از آن برای سنجش اختلالات عاطفی- رفتاری کودکان و نوجوانان ۱۸-۶ ساله استفاده کرد. یزدخواستی و عریضی (۱۳۹۰) ضريب اعتبار آلفاي كرونباخ را برای این پرسشنامه در سه فرم والدین، معلم و کودک به ترتیب ۹۰/۰، ۹۳/۰ و ۸۲/۰ به دست آوردند و در مورد اعتبار سازه همبستگی خرده­مقیاس­های بخش مشکلات رفتاری- هیجانی با نمره کلی این بخش در سه نسخه والدین، معلم و کودک به ترتیب ۸۸/۰-۶۲/۰، ۹۱/۰-۴۴/۰ و ۸۵/۰-۵۱/۰ و همبستگی خرده­مقیاس­های بخش مهارت­ها با نمره کلی این بخش در سه نسخه والدین، معلم و کودک به ترتیب ۸۲/۰-۲۴/۰، ۹۳/۰-۷۷/۰ و ۸۷/۰-۶۴/۰ گزارش کرده­اند.

منبع

• Achenbach TM. (1991). Manual for the Child Behavior Checklist/ 4-18 and 1991 Profile. Burlington, VT: University of Vermont Department of Psychiatry.
• Doyle SR, McCarty CA. (2001). Child Behavior Checklist (Grade 7, Year 8 Update) (Technical Report) [On-line]. Available: http://www.fasttrackproject.org/.

محاسبه نمره T

برای محاسبه نمره T ابتدا طریقه محاسبه نمره Z  متعاقب آن نمره T را متذکر می شویم

نمره  Z: آن دسته از نمرات معیار که دارای توزیعی با میانگین صفر و انحراف معیار واحد (۱) هستند به نمرات Z (نمرات زی) شهرت دارند.

برای تبدیل نمرات خام به نمرات z از فرمول زیر استفاده می­شود:

نمره z معادل نمره خام X برابر با اختلاف نمره خام فرد با نمره میانگین تقسیم بر انحراف استاندارد.

نمره T

برای به دست آوردن نمره T کافی است نمره Z را در ۱۰ ضرب کرده و حاصل را با ۵۰ جمع کرد.

[۱] – broad-band scores

[۲] – internalizing behavior disorder

[۳] – externalizing behavior disorder

[۴] – Total Problems

مسترداک | گزارش کارآموزی | مقاله ، تحقیق و جزوات آموزشی | پایان نامه دکترا | رشته های پزشکی | پزشکی | دندانپزشکی | داروسازی | دامپزشکی | زبان و ادبیات فارسی | مدیریت | حسابداری | حقوق | فقه و مبانی حقوق اسلامی | روانشناسی | علوم تربیتی | کشاورزی | تربیت بدنی | زمین شناسی | رشته اقتصاد | تاریخ | جغرافیا | کلام تطبیقی | پایان نامه کارشناسی ارشد | علوم انسانی | تاریخ | باستان شناسی | زبان و ادبیات فارسی | مدیریت | حقوق | فقه و حقوق اسلامی | رشته حسابداری | اقتصاد | روانشناسی | علوم تربیتی | کتابداری و اطلاع رسانی | علوم اجتماعی | علوم سیاسی | جغرافیا | زبان شناسی | زبان و ادبیات عربی | فرهنگ و زبان های باستان | علوم پایه | زیست شناسی | زمین شناسی | شیمی | فنی و مهندسی | عمران | کامپیوتر و فناوری اطلاعات | کشاورزی | صنایع غذایی | برق | نقشه برداری | معماری | هنر | پرستاری | علوم پزشکی | علوم دارویی | علوم بهداشتی | تربیت بدنی | پایان نامه کارشناسی | ترجمه مقالات ISI | پرسشنامه | پاورپوینت | طرح توجیهی | پروژه آموزشی | بانک اطلاعات | آموزش زبان انگلیسی | فیلم و صوت آموزشی | برنامه نویسی و طراحی وب سایت | کتاب | اپلیکیشن | نرم افزار | مطالب آموزشی | mr-doc.ir